Apr 05 2025 | २०८१, चैत २३गते
काठमाडौं ।नेपाल राष्ट्र बैंकको गभर्नरको पदका लागि नयाँ प्रक्रिया सुरु भएको छ। राष्ट्र बैंकका वर्तमान गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीको कार्यकाल आउँदो चैत २५ गते सकिँदैछ, जसको कारण सरकारले नयाँ गभर्नर नियुक्तिका लागि तयारी थालिएको हो।
बुधबार बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले गभर्नर सिफारिस समितिको गठनको लागि अर्थ मन्त्रालयलाई स्वीकृति दिने निर्णय गरेको छ। नेपाल राष्ट्र बैंक ऐन, २०५८ अनुसार, गभर्नर सिफारिस समिति अर्थमन्त्रीको अध्यक्षतामा बनाइन्छ। समितिमा पूर्वगभर्नर, आर्थिक, मौद्रिक, बैंकिङ, वित्तीय तथा वाणिज्य कानुनका क्षेत्रका विशेषज्ञ र सरकारले तोकेको सदस्यहरूको सहभागिता रहनेछ।
समितिले तीन जनाको नाम सिफारिस गर्ने छ, जसमा कम्तीमा एक जना डेपुटी गभर्नरको नाम पर्नुपर्ने प्रावधान छ। यस समयका डेपुटी गभर्नरहरू नीलम ढुंगाना र बमबहादुर मिश्र पनि प्रतिस्पर्धामा रहेका छन्। यो ऐनको व्यवस्था अनुसार, समितिले आर्थिक र बैंकिङ क्षेत्रका उच्च दर्जाका व्यक्तिहरूबाट तीन जनाको नाम सिफारिस गर्नुपर्ने कानूनी बाध्यता छ।
गभर्नरको नियुक्तिको लागि आवश्यक योग्यता पनि स्पष्ट गरिएको छ। गभर्नर बन्न चाहने व्यक्तिले नेपालका नागरिक हुनुपर्ने, उच्च नैतिक चरित्र भएको, र आर्थिक, मौद्रिक, बैंकिङ, वित्तीय, वाणिज्य, व्यवस्थापन, जनप्रशासन, तथ्यांकशास्त्र, गणित वा कानुनमा कम्तीमा स्नातकोत्तर उपाधी र १० वर्षको कार्यअनुभव हुनु आवश्यक छ।
गभर्नरका कर्तव्य र अधिकार राष्ट्र बैंक ऐनमा निर्दिष्ट छन्। गभर्नरले बैंकको सञ्चालन र व्यवस्थापन गर्ने, अन्तर्राष्ट्रिय संघसंस्थामा बैंकका तर्फबाट प्रतिनिधित्व गर्ने, मौद्रिक र विदेशी विनिमय नीतिको कार्यान्वयन गर्ने, साथै वाणिज्य बैंक र वित्तीय संस्थामा ब्याजदर र तरलता नीतिका निर्णय गर्ने जिम्मेवारी पनि गभर्नरको अधिकारमा पर्नेछ।
गभर्नरको भूमिकाले राष्ट्रिय अर्थतन्त्रको स्थायित्व र विकासमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याउने भएकोले यस नियुक्ति प्रक्रिया धेरै चासो र ध्यानको विषय बनेको छ।
© 2025 All right reserved to Nayasadak.com | Site By : Sobij
