काठमाडौं । नेपालको आर्थिक वृद्धि वर्तमान आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा ४.५ प्रतिशतले विस्तार हुने अनुमान गरिएको छ, जुन गत वर्षको ३।९ प्रतिशतको तुलनामा अधिक छ। विश्व बैंकले सार्वजनिक गरेको नेपालको विकास प्रतिवेदन अनुसार, आगामी दुई वर्षमा नेपालको अर्थतन्त्र ५.४ प्रतिशतको औसत वृद्धिदर प्राप्त गर्ने प्रक्षेपण गरेको छ।

प्रतिवेदनमा नेपालको आर्थिक वृद्धि मुख्यतया आन्तरिक व्यापार, जलविद्युत् उत्पादन, र कृषि क्षेत्रमा—विशेषतः धान उत्पादन—को वृद्धिबाट निर्धारण हुने उल्लेख गरिएको छ। यसले नेपालको आर्थिक परिप्रेक्ष्यमा सकारात्मक प्रभाव पार्ने अपेक्षासमेत गरिएको छ।

निजी क्षेत्रको भूमिका र संरचनात्मक सुधारको आवश्यकता
विश्व बैंकका राष्ट्रीय विभागीय निर्देशक डेभिड सिसलेनले नेपालको दीर्घकालीन आर्थिक वृद्धिका लागि निजी क्षेत्रको सक्रियता र प्रभावकारी रोजगारी सिर्जनामा ध्यान दिनुपर्ने बताएका छन्। साथै, उनले नेपालको आर्थिक उत्थानका लागि प्रमुख संरचनागत सुधारहरूको कार्यान्वयन अत्यन्त आवश्यक रहेको उल्लेख गरेका छन्।

आर्थिक जोखिम र चुनौतीहरू
नेपालको अर्थतन्त्रमा जोखिम पनि रहेका छन्, जसमा भू(राजनीतिक तथा व्यापार सम्बन्धी अनिश्चितताहरू प्रमुख छन्। यसका साथै, वित्तीय क्षेत्रमा ऋणको गुणस्तरमा गिरावट, सरकारी नीतिगत असंगति, र पुँजीगत बजेट कार्यान्वयनमा ढिलाइका कारण जोखिमको सम्भावना रहेको प्रतिवेदनमा उल्लेख गरिएको छ।

आवश्यक सुधार र योजना कार्यान्वयन
राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्ष प्राध्यापक डा। शिवराज अधिकारीका अनुसार, नेपालको आर्थिक वृद्धिलाई थप मजबुत बनाउन प्रभावकारी पुँजीगत बजेट कार्यान्वयन र चालु परियोजनाहरू समयमै सम्पन्न गर्नु अपरिहार्य छ। उनले नेपालको १६औं योजना लक्षहरू हासिल गर्न समग्रमा सुधार र स्थिरता आवश्यक भएको बताए।

नेपाल डेभलपमेन्ट अपडेटस् दीर्घकालीन विश्लेषण
नेपाल डेभलपमेन्ट अपडेट, जो वर्षमा दुई पटक प्रकाशित हुन्छ, नेपालको आर्थिक परिप्रेक्ष्यलाई दीर्घकालीन विश्वव्यापी सन्दर्भमा राखेर विस्तृत विश्लेषण प्रदान गर्ने मंच हो। यसले नेपालको अर्थतन्त्रको वर्तमान स्थिति र भविष्यका सम्भावनाहरूलाई स्पष्ट रुपमा प्रस्तुत गर्दछ।