राजेन्द्र महतो सिरहा। मधेश प्रदेशको अधिकांश पालिकाका करिब सबै विद्यालयमा प्रथम त्रैमासिक परीक्षा संचालन भइरहेको छ । केही पालिकाले परीक्षा संचालन गर्नको लागि विद्यालयहरुलाई रकम विनियोजन गरेको भए पनि अधिकांश विद्यालयले परीक्षाको औपचारिक पूरा गरिरहेका छन् । सिरहाको करिब सबै विद्यालयमा प्रथम त्रैमासिक परीक्षा संचालन भइरहेको छ।
सिरहाका केही पालिकाले समयमै परीक्षा सम्पन्न गर्नविधालय लाई जानकारी गराएका छन् । पालिकाले निशुल्क परीक्षा लिन भने पनि न कापी उपलब्ध गराउँछन् र न त प्रश्नपत्र नै । सक्षम विद्यालयहरुले प्रश्नपत्र उपलब्ध गराउने र विद्यार्थीलाई कापी दिएर परीक्षा लिए पनि अधिकांश विद्यालयले भने केवल औपचारिकता पूरा गरेका छन् ।
सिरहाको सुखिपुर नगरपालिका भित्रका बिधालयहरु मा कक्षा १ देखि १०कक्षाका सारा विद्यार्थीलाई आफूले घरबाटै लिएर आएको पानामा उत्तर लेख्नुपर्ने र शिक्षकले घरबाट बनाएर ल्याएको प्रश्नलाई बोर्डमा लेखिदिने गरेका छन् । शिक्षकले बोर्डमा लेखेको प्रश्नपत्रको भरमा परीक्षार्थीले उत्तर दिँदा दुई घन्टाको परीक्षा आधा घन्टामै सकिने र एकले अर्कोको कापी हेरेर सार्न सकिने अवस्था हुन्छ । पालिकाहरुले विद्यालयलाई विद्यार्थीसित परीक्षा शुल्क पनि उठाउन नदिने र प्रश्नपत्र तथा कापी केही पनि उपलब्ध नगराउने भएपछि परीक्षाकै बिजोग भएको देखिएको छ । पालिका र सरकार दुवैले परीक्षाको नाउँमा विद्यार्थीलाई ठग्ने बाहेक केही नगरेको स्थानीय बुद्धिजीवी गुमस्ता कुमार यादवले आरोप लगाएका छन् ।उनले भने
व्हाइट बोर्डमा प्रश्नपत्र र परिक्षामा सहभागी विद्यार्थी घर बाट उतर पुस्तिका ल्याई परिक्षा लिइदै गर्दा पनि न परिक्षा प्रति अभिभावकको निगरानी न नेताहरुको निगरानी रहेको छ।उनले नगर प्रमुख लगायत कार्यपालिका सदस्यहरुले विद्यार्थीको जीवन संग खेलवाड गरिरहेको आरोप लगाएका छ्न।
सरकारले निशुल्क शिक्षा भने पनि माध्यमिक शिक्षा परीक्षाको परीक्षा शुल्क विद्यार्थीसित असुल्ने गरेको छ तर विद्यालयले लिने परीक्षाको लागि कुनै पनि शुल्क लिन नपाउने निर्देशन जारी गरेर कक्षा ९ सम्मको परीक्षाको व्यवस्थापन र संचालनमा हस्तक्षेप गरेको छ । अधिकांश विद्यालयसित कुनै आन्तरिक स्रोत नभएको अवस्थामा एक वर्षमा तिनओटा परीक्षा संचालन र व्यवस्थापन गर्न कुनै पनि हालतमा नसकिने भएकोले परीक्षाको औपचारिकता मात्र पूरा भइरहेको शिक्षकहरुको भनाइ छ । परीक्षामा खट्ने कर्मचारी, परीक्षामा लाग्ने साधन, कापी परीक्षण, प्रश्नपत्र र कापी आदिमा लाग्ने न्युनतम खर्च न त पालिकाले दिएको छ र न त परीक्षार्थीसित नै उठाउन दिइएको छ । अधिकांश पालिकाले सोझै निर्देशन दिएर प्रथम त्रैमासिक परीक्षा संचालन गराएकाले विद्यालयहरुले पनि परीक्षाको औपचारिकता पूरा गरिरहेको पाइएको छ । असार मसान्तसँगै मधेश प्रदेशका अधिकांश विद्यालयहरु एक महिनाको लागि बन्द हुँदै छन् । एक वर्षमा ४५ दिन विद्यालय बन्द रहने नियमानुसार एक महिनाको वर्षे बिदा अधिकांश पालिकाहरुले दिँदै छन् । रौतहटको गौर नगरपालिकाले साउन १ देखि भदौ २ गतेसम्म पालिकाका सबै विद्यालयमा गर्मी तथा वर्षे बिदा दिइने सूचना जारी गरिसकेको छ र भदौ ४ गतेदेखि नियमित रुपमा पठनपाठन हुने सूचना सबैको जानकारीको लागि जारी गरिसकेको देखिएको छ । भदौ ३ गते रक्षा बन्धन परेको हुनाले मधेश प्रदेशका अधिकांश विद्यालय भदौ ४ गतेदेखि संचालन हुने देखिएको छ । मधेशका सामुदायिक विद्यालयसँगै अधिकांश संस्थागत विद्यालयले पनि प्रथम त्रैमासिक परीक्षा संचालन गरिरहेको पाइएको छ ।